ศักดิ์หมากรุกไทย

หมากรุกไทยแต่ละตัวต่างมีศักดิ์ ยกเว้น ขุน เท่านั้นที่ไม่มีศักดิ์ เพราะในการเล่นหมากรุก ต้องเดินให้อีกฝ่ายพ่ายแพ้ หมากรุกแต่ละตัวจึงมีศักดิ์ของตน ดังนี้

ก. เบี้ย..ไม่มีศักดิ์

เพราะเปรียบเสมือนทหารเลว ไม่สามารถจะเดินออกนอก กรอบของตนได้ ต้องเดินในแนว หน้าตรงไปตลอด ถอย หลังไม่ได้ จนกว่าจะหงายคือเดินถึงแนวตั้ง ของเบี้ย ฝ่ายตรงข้าม จะกลายเป็นเบี้ยหงาย หรือเป็นเม็ดอีกตัว จึงจะมีศักดิ์ของตัว

ข. เม็ด มีศักดิ์ ๖๔
ค. โคน ๑ ตัว มีศักดิ์ ๔๔ / โคนคู่ มีศักดิ์ ๒๒
ง. ม้า ๑ ม้า มีศักดิ์ ๖๔ / ม้าคู่ มีศักดิ์ ๓๒
จ. เรือ ๑ ลำ มีศักดิ์ ๑๖ / เรือคู่ มีศักดิ์ ๘

จะเห็นว่า หากตัวหมากมีเหลือมากกว่า ๑ ตัว ศักดิ์ของ หมากจะลดลง ยกเว้น ศักดิ์ของเม็ดที่ไม่มีการลด เพราะมี เม็ดเพียงตัวเดียว อาจมีเบี้ย ที่หงาย กลายเป็ดเม็ดอีกตัว ไม่นำมายกย่องเท่าเม็ดเดิม เป็นแต่เพียงเบี้ยหงาย โดยให้ความสำคัญกับเม็ดเดิมเท่านั้น

 

การถือศักดิ์ของหมาก

ให้ถือเมื่อตอนปลายกระดาน โดยให้นับ ถือศักดิ์ตามลำดับนี้
– หาก มีเรือเหลือ ให้นับศักดิ์ เรือ
– ไม่มีเรือ มีม้าเหลือ ให้นับศักดิ์ ม้า
– ไม่มีเรือและม้า มีโคนเหลือ ให้นับศักดิ์ โคน
– ไม่มีเรือ ม้า และ โคน มีเม็ดเหลือ ให้นับศักดิ์ เม็ด